- Σάλτσμπουργκ
- (Salzburg). Πόλη (139.426 κάτοικ.) της βορειοκεντρικής Αυστρίας, πρωτεύουσα του ομώνυμου ομόσπονδου κρατιδίου. Βρίσκεται επί του ποταμού Σάλτσαχ, μεταξύ των λοφωδών ανάγλυφων Καπουτσίνερ-μπεργκ, Μαίνχσμπεργκ και Ράινμπεργκ.
Ο αρχαιότερος πυρήνας της πόλης βρίσκεται μεταξύ της αριστερής όχθης του ποταμού και των βόρειων κλιτύων του Μαίνχσμπεργκ, ενώ ο σύγχρονος εκτείνεται στα δεξιά του Σάλτσαχ, στηρίζεται στο Καπουτσίνερμπεργκ και προχωρεί κατά μήκος των κυριότερων συγκοινωνιακών αρτηριών.
Η πόλη οφείλει την προέλευση της στο μοναστήρι του Άγιου Πέτρου, που ιδρύθηκε το 696 από τον Άγιο Ρουπέρτο. Το 798 έγινε αρχιεπισκοπή και από τότε η ιστορία της συνδέθηκε με την ιστορία των επίσκοπων - ηγεμόνων που την έκαναν όχι μόνο θρησκευτικό, αλλά και καλλιτεχνικό και πνευματικό κέντρο. Το 1810 περιήλθε στη Βαυαρία και το 1816 στην Αυστρία.
Το Σ. σήμερα είναι σημαντικός σιδηροδρομικός και οδικός κόμβος και έχει ζωηρή εμπορική και βιομηχανική κίνηση (είδη διατροφής, υφαντουργία, χημικά προϊόντα), αλλά είναι προπάντων καλλιτεχνική και πνευματική πόλη, με φεστιβάλ μουσικής από τα σπουδαιότερα του κόσμου και με διάφορα ιδρύματα συνδεμένα κατά μεγάλο μέρος με το Μότσαρτ ο οποίος γεννήθηκε εκεί. Μεταξύ των μνημείων της είναι η Ρεζιντέντς (1596-1792), το Νόυγκεμπόυντε (16ος-18ος αι.), ο καθεδρικός ναός (17ος αι.), η μονή των βενεδικτινών του Άγιου Πέτρου, ο ναός των φραγκισκανών (13ος αι.), η ρυθμού μπαρόκ Κολέγκιενκίρχε, ο πύργος των Χοχεν-σάλτσμπουργκ (11ος-15ος αι.) και το ανάκτορο Μιραμπέλ (17ος-18ος αι.).
Το ομόσπονδο κρατίδιο του Σ. έχει έκταση 7154 τ. χλμ. και πληθυσμό 468 398 κάτ.· συνορεύει με την Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας προς ΒΔ και ορίζεται από τα ομόσπονδα κράτη Τιρόλου, Καρινθίας, Στυρίας και Άνω Αυστρίας. Ορεινή κυρίως περιοχή, περιλαμβάνει τους βόρειους Υψηλούς Τάουερν, τους δυτικούς Χαμηλούς Τάουερν, τα Όρη Τένεν, και είναι πλούσια σε λίμνες και δάση. Το κλίμα είναι ημιηπειρωτικό, αλπικού τύπου. Κυριότερος ποταμός είναι ο Σάλτσαχ, στην κοιλάδα του οποίου συγκεντρώνεται μεγάλο μέρος της οικονομικής ζωής του κράτους. Κυριότερα κέντρα, εκτός από την πρωτεύουσα, είναι η Σανκτ Γιόχαν, η Μπίσοφσχόφεν, η Βέρφεν, η Σααλφέλντεν, η Τσελ αμ Ζέε, η Ράντ-στατ, η Μπάντγκαστάιν και η Τάμσβεγκ. Αυτές είναι γενικά γεωργικές και ζωοτεχνικές αγορές με εργοστάσια ξυλείας και άλλων προϊόντων των γύρω ζωνών. Ο τουρισμός, θερινός και χειμερινός, είναι η κυριότερη πλουτοπαραγωγική πηγή της περιοχής, ανώτερη σε σπουδαιότητα από τις πατροπαράδοτες δραστηριότητες που βασίζονται στην εκμετάλλευση των δασών, στην κτηνοτροφία, στην εξόρυξη ορυκτού αλατιού, σίδηρου και χαλκού και στη γεωργία (δημητριακά, πατάτες, φρούτα και κτηνοτροφές).
Εσωτερική άποψη του καθεδρικού ναού του Σάλτσμπουργκ (φωτ. ΑΠΕ).
Πυροτεχνήματα πάνω από το παλαιό ιστορικό κέντρο του Σάλτσμπουργκ κατά τον εορτασμό του νέου έτους 2000 (φωτ. ΑΠΕ).
Dictionary of Greek. 2013.